ÜVEİT NEDİR? ÜVEİT ATAĞI NEDİR?
Gözün iris (gözün renkli kısmı), siliyer cisim ve koroid’den oluşan tabakalarında meydana gelen iltihaplanmaya ‘’üveit’’ adı verilir.
Kronik seyirli olan bu hastalıkta zaman içinde tekrarlayan şekilde görülen alevlenmelere ‘’üveit atağı’’ adı verilir.
Uvea bölgesindeki iltihaplar yerleşim durumlarına göre 2 gruba ayrılır.
1- Önde daha çok irisin ve siliyer cismin ön bölgesinin iştirak ettiği iltihaplar ‘’ön üveit’’ olarak adlandırılır ve tedaviye kolay ve iyi cevap verir.
2- Arka bölgede koroid ve bazen de retinanın iştirak ettiği iltihaplar ise ‘’arka üveit’’ olarak adlandırılır. Arka üveit özellikle tedavisiz bırakıldığında ciddi kalıcı görme kayıplarına yol açabilir.
ÜVEİTİN NEDENLERİ NELERDİR?
Üveitte soromlu etkenler çoğunlukla bilinmemektedir, bunları ‘’idiyopatik’’ olarak adlandırıyoruz.
Bir grup üveitler ise vücudun diğer bir bölgesindeki bir hastalığın eşiğinde görülebilir. Bunlar arasında frengi, tüberküloz, bruselloz, herpes, toksoplazma ve AIDS gibi enfeksiyöz hastalıklar vardır.
Bazen bir gözde gelişen şiddetli bir travma sonrası sağlam gözde ciddi bir enflamasyona neden olur ve bu sempatik oftalmi olarak adlandırılır.
Ayrıca kollajen doku ve otoimmün kaynaklı olarak tanımladığımız sistemik hastalıklar eşliğinde de üveit görmekteyiz. Bunlara örnek olarak Behçet hastalığı, sarkoidoz, ankilozan spondilit ve romatoid artrit verilebilir.
Yine bazı tümörlerin eşliğinde de üveit gelişebilir. Bu nedenle üveit gelişen hastaların göz doktorlarınca ayrıntılı tıbbi hikayeleri alınmalı ve ayrıntılı göz muayenesi yapılmalıdır.
Sistemik hastalık şüphesi uyandıran hastalara ise altta yatan hastalığın ortaya çıkarılması için ilgili vücüt muayenesi ve laboratuar testleri gerekebilir.
ÜVEİT ATAĞININ BELİRTİLERİ NELERDİR?
Üveit gözün ön bölgesinde lokalize olduğunda alevlenme dönemlerinde gözde kızarıklık, bulanık görme veya görmede azalma, göz çevresinde ağrı, ışığa karşı hassasiyet ve uçuşmalar şeklinde belirti verir. Alevlenme veya aktivasyon arkada ise belirtiler çoğunlukla bulanık görme ve görme azalması şeklindedir. Alevlenme merkezi bçlgede ise ortaya çıkış ani görme azalması şeklindedir ve dokularda hasar oluşturduğunda kalıcı görme kayıpları ortaya çıkar. Merkezi bölgenin dışında meydana gelen alevlenme ve hasarlar görmede bulanıklık ile kendini gösterir ve bunlar her nekadar sekel bırakarak sonlansada maküla etkilenmediği sürece kalıcı görme kaybı yoktur.
ÜVEİT TEDAVİSİNDE KULLANILAN İLAÇLAR NELERDİR?
İzole, idiopati veya sistemik hastalıkların varlığında olan üveitler detaylı olarak değerlendirildikten sonra tedavi programlarına alınır. Örneğin tüberküloz enfeksiyonu nedeni ile üveit gelişen bir hastanın üveit tedavisi ile birlikte tüberküloz enfeksiyonu tedavisi yapılmalıdır.
BAŞLICA İLAÇLAR
1- Kortikosteroidler: Damla olarak, sistemik olarak, göz çevresine enjeksiyon olarak uygulanabilir. Kortikosteroid tedavisi aniden kesilmemelidir ve zaman içerisinde hastalığın ve alevlenmenin şiddeti göz önüne bulundurularak azaltılmalı ve fizyolojik dozda devam edilmelidir.Kortikosteroidler ciddi yan etkileri olan ilaçlardır. Gözde katarakt, göz içi basıncı yükselmesi, vucütta kilo alımı, kemik erimesi, mide ağrıları, mikroplara karşı duyarlılık artışı gibi etkiler yapabilir.
2- Bağışıklık Sistemini baskılayıcı ilaçlar: (azatioprin, siklosporin A, siklofosfamid ve interferon gibi) Arka veya panüveiti olan olgularda tutulumun şiddeti ve atakların sıklığına göre bağışıklık sistemini baskılayıcı ilaçlar tek veya kombine olarak kullanılır. Bu tip hastalarda bu ilaçların sürekli kullanımı programlanan şekilde devam ederken yeni ve özellikle görmeyi tehdit eden alevlenmelerde sistemik kortikosteroidler zaman zaman devreye sokulabilir.
3- Diğer: Ön üveitte kortikosteroid içeren damlarlın yanı sıra göz bebeğini genişletici damlalar yapışıklıkları önlemek ve göz çevresindeki ağrıyı azaltmak amacı ile kullanılırlar.
İLAÇ TEDAVİSİNİN SÜRESİ NEDİR?
Tedavide kullanılan ilaçlar, iltihapbelirtilerini baskılamasına karşın hastalığı tedavi etmemektedir. Bu nedenle tedavinin iyi planlanması ve hekimin oluşturduğu protokole göre makul bir süre kullanılması gereklidir.
NE GİBİ DURUMLARDA GÖZ AMELİYATI ÖNERİLİR?
Üveitli gözlerde zaman içinde hastalığa veya tedavide kullanılan ilaçlara bağlı komplikasyonlar gelişebilir. Katarkt bu komplikasyonlardan biridir ve tedavisi ameliyat ile yapılır. Bazı özel üveit tipleri dışında genellikle göz içine mercek yerleştirilebilir. Yeni damar oluşumları neticesinde meydana gelen ve gerilemeyen vitreus içi kanama, vitreus içinde yoğun iltihabi yanıt neticesinde gelişen yoğunlaşma ve kesiflikleri olan ve ayrıca ilaçla tedaviye yanıt alınamayan kistoid makula ödemli hastalara ise vitrektomi adı verilen ameliyatın uygulanması gerekebilir.